In onze reeks Polsslag regelen we een onderonsje tussen een spraakmakend politicus en een PXL eXpert ter zake. Samen wisselen ze ideeën uit over de maatschappij van vandaag en morgen. Deel 2: Marleen Schepers en Meyrem Almaci (Groen), over klimaatbeleid in Vlaanderen.
Voorzitter van Groen, Meyrem Almaci, kwam op vrijdag 17 februari op de PXL-Tech-campus in Diepenbeek spreken over de klimaatverandering. Toeval of niet, uitgerekend op Dikketruiendag had de politica het over de klimaataanpak van België en Vlaanderen, en wat we zelf kunnen doen om onze aardbol een handje te helpen. Dat er nog veel werk aan de winkel is, is duidelijk.
PXL eXperts: U heeft in uw presentatie vooral belicht wat er mis is met het huidige milieubeleid in België: het gebrek aan een duidelijke toekomstvisie en aan coherente maatregelen, onze problemen rond ruimtelijke ordening en de stiefmoederlijke behandeling van openbaar vervoer, om er maar drie te noemen. Is er dan geen enkel positief punt?
Meyrem Almaci: Ik wou dat ik beter nieuws had, maar feit is dat we al een aantal jaren heel hard aan het slabakken zijn. Toch zijn er inderdaad ook een paar positieve zaken. Ten eerste het feit dat de Vlaamse meerderheid in het parlement wel heeft beslist om een ambitieuze klimaatresolutie op te maken. Zo dringen ze er bij de regering op aan om werk te maken van een aantal maatregelen, zoals de overstap van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare. Ik denk dat dat een heel belangrijk signaal is, dat een voltallig Vlaams parlement zegt: ‘Wij willen dat jullie daar werk van maken.’ Maar helaas: op internationaal vlak zijn de parameters echt niet goed, zijn we helemaal niet on track en zijn we nog heel ver verwijderd van de doelstellingen waartoe we onszelf hebben geëngageerd. Een tweede positieve noot is het feit dat Vlaams minister van Energie, Bart Tommelein (Open VLD), heel duidelijk de kaart van hernieuwbare energie trekt, en dat de Vlaamse regering, in tegenstelling tot de federale, wel heel duidelijk heeft gezegd dat ze wil afstappen van kernenergie. Dus ik voel wel dat de Vlaamse minister daar de ambitie heeft om wat bakens te verzetten, en we steunen hem daar zeker in. Maar natuurlijk kan alles altijd beter.
De kwaliteit van de lucht stopt niet aan de grenzen van één stad
PXL eXperts: En hoe zit het in Wallonië?
Meyrem Almaci: In Wallonië heeft men de voorbije jaren hard werk gemaakt van die omslag naar hernieuwbare energie; daar hadden ze dan ook een groene minister. Maar waar ze toen zo hard werk van gemaakt hebben, hebben ze die keuzes nu precies losgelaten. Daar zien we ten aanzien van de vorige legislatuur nu echt een stuk minder ambitie. Maar wat voor ons als groene partij het belangrijkste is, is natuurlijk de coherentie over heel België. Luchtkwaliteit bijvoorbeeld, is geen lokale issue. Dat kun je niet stoppen met een lokale emissiezone. De kwaliteit van de lucht stopt niet aan de grenzen van één stad, en ook niet aan de grenzen van het Vlaams, Brussels of Waals gewest. Het gebrek aan samenwerking, waarbij iedereen naar elkaar staat te kijken om de hete aardappel op te nemen, is echt wel een groot stuk van het probleem. Het is ondertussen zelfs een stuk van het debat. Neem nu de luchthaven van Zaventem. Ik weet niet of het algemeen geweten is, maar bijvoorbeeld in Wenen heeft men beslist de luchthaven niet uit te breiden omwille van ecologische redenen. Dat soort debatten zijn wereldwijd gaande. Natuurlijk is dat een heel moeilijk debat waarbij je met enorm veel verschillende factoren rekening moet houden. Daar kan je niet op één, twee, drie een antwoord op geven. Maar wat je nu bij ons ziet is een volledige patstelling waarbij iedereen tegenover elkaar staat en op zijn eigen positie blijft. Zo gaat het niet.
PXL eXperts: Vindt u dat mensen met documentaires als Before The Flood van Leonardo DiCaprio en tv-series als Als de dijken breken op een correcte manier worden geïnformeerd over de opwarming van de aarde?
Meyrem Almaci: Ik vind het in ieder geval zeer goed dat dat gebeurt. Dat mensen als DiCaprio, die een rolmodel zijn voor het grote publiek en die constant gevolgd worden door de media, hun bekendheid ook gebruiken om die problematiek op de kaart te zetten, kan ik alleen maar toejuichen. Maar er zijn ook heel veel documentaires, zoals ‘Demain’ van Cyril Dion en Mélanie Laurent, die tonen wat voor goede dingen er al allemaal gebeuren op dit moment. Met cijfertjes alleen bereik je niks. De problematiek aankaarten, en tegelijk aantonen wat de mogelijkheden zijn, dat is ongelooflijk belangrijk.
PXL eXperts: In de serie Als de dijken breken zien we dat de premier helemaal niet voorbereid is om de mensen aan de kust te evacueren. Stel nu dat de dijken morgen echt breken, zijn we daar dan op voorbereid? Is er een plan?
Meyrem Almaci (lacht): Dat is een van de redenen waarom er bijvoorbeeld studies zijn uitgevoerd in opdracht van de Vlaamse regering over wat we kunnen doen als de zeespiegel stijgt. Maar op dit moment zijn we nog niet bezig met het uitwerken van plannen voor scenario’s als in Als de dijken breken, nee. Maar dat is onze oproep ook. Als je kijkt naar Nederland, waar men met de grote overstroming een gigantische tragedie heeft meegemaakt, zie je dat zij rond alles wat waterbeheersing aangaat, véél en véél verder staan dan Vlaanderen. In vergelijking met derdewereldlanden staan we natuurlijk heel wat verder, maar zij hebben het geld niet voor de nodige infrastructuur. België heeft het geld wel om er iets aan te doen, maar dan moeten we die keuze nú wel maken. Want hoe langer we wachten, hoe duurder het zal worden…
We hebben niet meer ijsberen nodig. Wel meer daadkracht
PXL eXperts: In de berichtgeving zien we de opwarming van de aarde bijna dagelijks. Zo vaak zelfs dat we er al bijna overheen kijken. Vindt u dat de media op een verkeerde manier berichtgeven?
Meyrem Almaci: Iets komt in de media als het op dat moment zeer dringend is, dat is natuurlijk niet meer dan logisch. Maar het probleem van de klimaatsverandering is dat het zo veel verschillende facetten heeft. Je moet de berichtgeving die er op één dag komt in relatie brengen met de berichtgeving op andere momenten. Het is allemaal met elkaar verbonden. Zo heeft De Standaard een lange klimaatbijlage gemaakt naar aanleiding van de COP21 (de klimaatconferentie van Parijs in 2015, n.v.d.r.). Mensen hebben niet de tijd om dat allemaal op te volgen zoals politici of experts die die tijd wel hebben. De pedagogische taak is om het globale beeld te scheppen, ook wanneer je slechts bericht geeft rond een klein deel van het probleem, zodat mensen het grotere plaatje meekrijgen. Het gebeurt de laatste tijd gelukkig wel meer en meer. Zo hebben onze weermannen en -vrouwen dat goed gedaan: zij hebben bij de aankondiging van de superstorm in België gezegd dat die samenhing met de klimaatverandering. Zo heb ik dat in enkele opiniestukken ook al geschreven: we hebben niet meer ijsberen nodig, maar meer daadkracht. We moeten aantonen hoe het beter kan en wat de perspectieven zijn. Die moeten veel meer in beeld komen, zodat de mensen tijdens het journaal niet het gevoel hebben dat ze niks kunnen doen omdat het toch al allemaal om zeep is. Het is geen ver-van-je-bedshow. Door positieve voorbeelden te brengen, laat je mensen zien hoe ze zelf heel kleinschalig iets kunnen betekenen.
PXL eXperts: Dat lijkt ons een mooie afsluiter. Bedankt voor dit interview.
Meyrem Almaci geeft je zes snelle tips om ecologischer te leven.
Wil je stukken uit het interview met Meyrem Almaci herbeluisteren? Dat kan op Soundcloud.
Auteurs: Maïthé Chini, Jasmien Kuipers en Aylin Koksal (PXL-studenten 2pba journalistiek, onder begeleiding van Eric Pompen)
Het bezoek van Meyrem Almaci sloot aan bij de Duurzaamheidsweek van PXL-Tech. Marleen Schepers (departementshoofd PXL-Tech) stelt het duurzaamheidsrapport van haar departement voor in de vorm van een filmpje.
