Warmtepompen: ze worden meer en meer gebruikt om zowel woningen als grote gebouwen energie-efficiënt te verwarmen en te koelen. Maar waarop moet je letten als je een warmtepomp installeert en gebruikt? Vijf tips…
In september 2016 startte de PXL-opleiding elektromechanica met het driejarige focusproject Optimalisatie van energiestromen. Het doel: nagaan hoe maximaal energiecomfort mogelijk is met een minimaal energieverbruik. Het project werd al uitvoerig beschreven in een eerder PXL eXperts-artikel.
Een van de essentiële onderdelen van de demo-installatie die tijdens het project ontwikkeld werd, is een warmtepomp, gekoppeld aan twee grote buffervaten (een warm en een koud buffervat).
Waarop moet je zoal letten wanneer je in je huis of in een gebouw met een warmtepomp wil werken? Ik geef alvast vijf basistips die tijdens het focusproject naar boven kwamen.
1. Laten draaien, die handel!
Eerste tip: warmtepompen hebben lange draaitijden nodig. Lees: je drukt liefst zo weinig mogelijk op ‘stop’ en ‘start’, want dat verkort hun levensduur aanzienlijk. Lekker laten draaien dus! De geproduceerde warmte wordt opgevangen door het buffervat.
2. Zorg voor een goede ‘gelaagdheid’ in je buffervat(en).
Tip nummer twee: streef een goede ‘gelaagdheid’ na, met een beredeneerde opbouw van verschillende temperaturen onderaan en bovenaan in je buffervat(en). Zuiver fictief voorbeeldje: stel dat je een warm buffervat van 1000 liter hebt. Wat is dan het beste? Eenzelfde temperatuur van 40°C in het hele vat? Of 60°C bovenaan en 20°C onderaan? Antwoord: het tweede, want met die gelaagde opbouw kun je veel beter voldoen aan de verschillende energiebehoeftes in je woning; denk maar aan verwarming, koeling, of warm douchewater. De energieopbouw gebeurt van bovenuit, het onttrekken van de energie van onderuit.
3. Kies de hoogste isolatieklasse
Korte, derde tip: als je een buffervat kiest, kies er dan één met de hoogste isolatieklasse. Met andere woorden: A of – nog beter – A+, goed voor het laagste verbruik (kWh/24h).
4. Vermijd energieverlies door ongewilde stroming
Ten vierde: ongewilde waterstroming leidt tot energieverlies en dat heb je liever niet. Als water stijgt omdat de dichtheid lager is, spreken we van het thermosifoneffect. Dat effect wil je vermijden en dus is het raadzaam om met ‘loops’ (lussen) te werken, anti-thermosifoneffectkleppen toe te voegen en/of een zwaartekrachtrem in te bouwen. Als het water niet meer ongewild stroomt, blijft de warmte en de energie daar waar ze thuishoort: in het buffervat.
5. Constante bron op hoge temperatuur, afgifte op lage temperatuur
Vijfde en laatste tip: een maximale energieopbrengst met een minimaal elektrisch energieverbruik haal je als de bron voor je warmtepomp constant is en een zo hoog mogelijke temperatuur (doorgaans 20°C) heeft, én je afgifte op een zo laag mogelijke temperatuur geschiedt.
In het geval van onze demo-installatie is de maximaal toegelaten inlet (brontemperatuur) van de fabrikant 20°C. Het komt er dan op aan die 20°C continu zo dicht mogelijk te benaderen. Verwarmen – de afgifte – geschiedt dan op lage tot zeer lage temperatuur (30-35°C).
Voor sanitair warm water – bijvoorbeeld in de badkamer en keuken – heb je hogere temperaturen nodig (55-60°C) als je legionellabacteriën wil vermijden, maar dat resulteert vanzelfsprekend in een veel lager rendement. De oplossing is dan een buffervat volgens het concept van een combi/hygiënische boiler, een soort van ‘au bain marie’-doorstroomsysteem op 40-45°C. Een ander alternatief is een verswaterstation gekoppeld aan een klassiek buffervat.
Slotsom, wanneer je met warmtepompen en buffervaten aan de slag wil: eerst nadenken, dan installeren. Pump it!
Contact: chris.hendrickx@pxl.be
