Drie op de tien 70+’ers kampen met gevoelens van eenzaamheid. Een enquête bij 267 Limburgse welzijnsorganisaties en lokale overheden uitgevoerd door PXL Social Work-Research geeft aan dat slechts de helft van de organisaties vinden dat ze een goed zicht hebben op de eenzaamheid bij senioren. Er is nood aan een strategie om eenzaamheid aan te pakken en de vraag naar samenwerking klinkt luid.
Slechts de helft van de organisaties werkt vandaag samen, terwijl 8 op de 10 organisaties dat eigenlijk nastreven. Zes op de 10 bevraagde organisaties hebben vandaag de dag initiatieven om eenzaamheid aan te pakken, een andere 2 op de 10 organisaties vinden dat ze in de toekomst een rol kunnen spelen. De bestaande initiatieven zijn er vooral op gericht het netwerk van de senior te versterken. Komen vrijwel niet aan bod: deskundigheidsbevordering van professionelen of ouderen leren hoe ze met gevoelens van eenzaamheid kunnen omgaan of hoe ze hun verwachtingen bijstellen. Een uitgeschreven beleid rond eenzaamheidspreventie, -detectie en -bestrijding komt in welzijnsorganisaties slechts sporadisch voor, zo blijkt.
Wijkverantwoordelijken hoog ingeschat
Opvallend is verder dat algemene ziekenhuizen aangeven signalen op te vangen, maar dat ze daar niet systematisch andere instanties bij betrekken. Verenigingen voor ouderen vangen minder vaak dan verwacht signalen van eenzaamheid op bij hun doelgroep en ook minder vaak dan gemiddeld geven ze aan een samenwerking opportuun te vinden. Anderzijds wordt het belang van wijkverantwoordelijken als sleutelfiguren in het detecteren van eenzaamheid hoog ingeschat. Ook woonzorgcentra geven aan niet altijd een goeie kijk te hebben op eenzaamheid bij hun bewoners.
Aandacht voor mantelzorger
Alle organisaties zijn voorstander van een lokaal aanspreekpunt binnen het OCMW of binnen de gemeente waar zowel zorginstanties als politie en buren, maar ook de senior zelf melding kunnen maken wanneer ze een problematische vereenzaming vermoeden of ervaren. Ook aandacht voor het risico op eenzaamheid bij de mantelzorger mag niet ontbreken in dit verhaal.
Relatiebreuken zijn boosdoener
Wie naar de oorzaken van eenzaamheid op zoek gaat, kan er niet naast kijken: nieuwe gezinsstructuren leiden tot meer alleenstaande ouderen. Relatiebreuken die ouderen zelf ervaren hebben en het uitblijven van een nieuwe relatie nadien maken dat men de oude dag minder vaak als koppel aanvat. Ook het lagere geboortecijfer en het uiteenvallen van de eigen gezinnen van de volwassen kinderen, maakt dat het familienetwerk van ouderen minder uitgebreid is. Het eigen sociale netwerk wint hierdoor aan belang, maar is lang niet door iedereen evengoed uitgebouwd of onderhouden.
Deze nieuwe inzichten worden nu door PXL Social Work-Researchgeïntegreerd tot een globaal plan van aanpak waarmee de preventie, detectie en bestrijding van eenzaamheid bij senioren door welzijnsorganisaties en lokale overheden in Limburg op een gestroomlijnde manier kan worden georganiseerd. Dit globale plan wordt in het najaar van 2017 voorgesteld aan het publiek.
Meer info: inge.pasteels@pxl.be
