Of hoe een stagestudent groenmanagement een afkickkliniek beleeft in volle coronatijd
Als PXL-student groenmanagement stage lopen bij Katarsis, een afkickkliniek voor drugs- en alcoholverslaafden in Genk: de match lijkt even voor de hand liggend als die tussen een Eskimo en een strandparasol, maar is toch niet zo van de pot gerukt. Zeker niet als therapeutische tuinen in beeld komen. En al helemaal niet als je in corona-quarantaine moet nadat je familie door het virus getroffen werd. Thibaud Martens – student 3pba groenmanagement aan Hogeschool PXL – getuigt.
Hoe het begon
Begin februari startte ik als laatstejaarsstudent groenmanagement aan mijn stage bij Katarsis, een revalidatiecentrum in Genk voor mannen en vrouwen vanaf 16 jaar die kampen met problemen rond illegale drugs, al dan niet in combinatie met alcohol en/of medicatie. Mijn opdracht: een praktische handleiding maken voor de heraanleg van de therapeutische tuin van de instelling. Die heeft tot doel de verslaafden weer rust, structuur en zingeving te bieden.
Op mijn opdracht – planningen, kostenramingen, draaiboeken maken voor de tuinaanleg – was ik voorbereid. Op de mindset van de bewoners overnemen veel minder.
Mindswitch
De bewoners van de instelling zitten dagelijks ‘in quarantaine’. Ze hunkeren ernaar om buiten – achter hun kliniek – te kunnen genieten van een rustgevende therapeutische tuin. Als doorsneestudent groenmanagement is de impact van zo’n tuin niet meteen duidelijk; voor mij is het vanzelfsprekend om in de natuur bezig te zijn. De geur van gemaaid gras, het fluiten van vogels, het kabbelen van beekjes, het ronken van heggenscharen, planten zien groeien: het is allemaal dagelijkse kost.
Om met de bewoners van de instelling te kunnen samenwerken, had ik een grondige mindswitch nodig en daarom begon ik vol goede moed relevante literatuur door te nemen. Die bood me al snel een bredere kijk op de impact en de voordelen van zo’n therapeutische tuin voor de bewoners van instellingen. Door te praten en samen te werken met de bewoners, kreeg ik ook meer zicht op hun dagelijkse leven. De bewoners leven dag in dag uit samen met dezelfde groep mensen, volgens dezelfde structuur, in hetzelfde huis. 18 maanden lang. Ze kunnen niet zomaar komen en gaan, maar zijn continu op elkaar aangewezen. 18 maanden lang…
Quarantaine
Uiteindelijk miste ik nog één ding. Ik kon me het leven niet inbeelden: ‘gevangen’ zitten in één huis met één groep mensen. Wel, daar bracht het coronavirus al snel verandering in. COVID-19 dook op in mijn directe omgeving en dus werd ‘Blijf in uw kot’ mijn nieuwe levensstijl voor de volgende weken. Iedereen thuis in Maaseik. Alleen nog essentiële verplaatsingen.
Met ‘dank’ aan het coronavirus kan ik dus mijn checklist verder afvinken. De mindset van een bewoner van een zorginstelling is me duidelijk. Sterker nog: ik doorloop hetzelfde proces. Weliswaar gedurende een kortere periode, maar ook ik zit nu opgehokt met mijn gezin.
Tijdens deze periode, waarin ik continu samenzit met mijn gezin, blijkt de achtertuin zeer verleidelijk te zijn. De tuin heeft er in jaren niet meer zo verzorgd uitgezien: geen enkel sprietje onkruid krijgt de kans om te groeien, de planten staan nooit droog, het gras ziet eruit als een golfterrein. Zowel tuinieren als rustig genieten in de tuin blijken ineens zeer interessant. En belangrijk. Het biedt mij de kans om even te vluchten, even weg te zijn van de groep mensen met wie ik al vijf weken opgesloten zit.
Verslaafd
Als ik het even van dichterbij beschouw, blijkt dat ook mijn eigen tuin therapeutisch werkt. Tijdens de quarantaine heb ik rust gevonden in de tuin. Het is een ideale uitlaatklep om eens even ‘buiten’ te zijn, weg van de rest. In de tuin werken geeft me de kans om even alleen bezig te zijn en te genieten van iets nuttigs. Ook simpelweg op een stoel zitten – onder de appelbomen – en luisteren naar de fluitende vogels of het geloei van de koeien van de boerderij iets verderop, geeft me rust en afwisseling.
Ondertussen kan ik met trots zeggen dat ik ben geëvolueerd tot een ervaringsdeskundige. Ik heb zelf kunnen proeven van het therapeutische gehalte van een tuin, in een soortgelijke situatie als de bewoners van Katarsis. En dat allemaal in mijn eigen tuin. Ik zal altijd met plezier en trots blijven terugdenken aan mijn stage waarin twee uitersten nog nooit zo dicht bij elkaar lagen. Eigenlijk ben ik op mijn eigen manier – zij het wel gezond – verslaafd geworden. Verslaafd aan tuin.
Contact: thibaud.martens@student.pxl.be / kathleen.declercq@pxl.be
De student schreef dit stuk naar aanleiding van een opdracht wetenschapspopularisering voor zijn lector Kathleen De Clercq.
