Werkplekleren en virtual reality: twee nieuwe trends in ons onderwijslandschap, maar de interactie tussen beide werd nog niet echt onderzocht. Tot nu, want Hogeschool PXL en het bedrijf Punch Powertrain sloegen de handen in elkaar en gaan na hoe VR-leermodules het leren op de werkvloer nog kunnen versterken.
Werkplekleren: leren op de werkvloer
Werkplekleren is hot in Vlaanderen: in alle recent naar de hogescholen overgehevelde 2-jarige graduaatsopleidingen wordt minstens een derde van de opleiding ingevuld door werkplekleren. Bedrijven willen immers werknemers die zo snel en zelfstandig mogelijk ‘on the job’ ingeschakeld kunnen worden.
Werkplekleren verkleint de afstand tussen school en werk: studenten zitten tijdens hun werkplekleren niet op de schoolbanken, maar leren in een bedrijf – op de werkvloer zelf – waar ze onder begeleiding authentieke taken uitvoeren die overeenkomen met wat ze later ook als werknemer zullen doen. Het heeft er alle schijn van dat werkplekleren de komende jaren meer en meer als onderwijsvorm ingezet zal worden, wellicht ook gedeeltelijk in de bacheloropleidingen, waar de concrete werkervaring nu meestal beperkt blijft tot een eindstage.
Kostbare tijd
Toch zijn er binnen dat werkplekleren zeker nog verbeterpunten. Studenten die met werkplekleren starten, kennen het bedrijf vaak niet, waardoor er kostbare tijd verloren gaat. Niet zelden heeft de student een aantal weken nodig om het bedrijf te leren kennen, te weten wat van hem verwacht wordt en zicht te krijgen op welke taken hij dient uit te voeren. Die ‘kennismakingstijd’ verkorten door een student – ook zonder voorafgaand bedrijfsbezoek – via virtual reality te laten warmlopen, zou een win-win zijn, zowel voor bedrijf als voor student.
Virtual reality: een VR-leerfabriek
VR-leermodules dus ter ondersteuning van werkplekleren: het klonk als muziek in de oren voor het bedrijf Punch Powertrain, een producent van aandrijfsystemen met vestiging in Sint-Truiden. Het bedrijf had al een fysieke, hands-on ‘leerfabriek’, een trainingsruimte met test- en meetopstellingen en een productiemachine voor nieuw personeel, die ook ingezet wordt om leerlingen secundair onderwijs in te wijden in de wondere wereld van slijpen, meten en andere technische handelingen. Die fysieke leerfabriek aanvullen met een ‘VR-leerfabriek’, leermodules in virtual reality, dat werd de uitdaging van een in september 2018 opgestart, 2-jarig onderwijsonderzoeksproject waarin PXL en Punch Powertrain alle kritische factoren voor zo’n VR-leerfabriek doorlichten.
Vivista: 360°-foto’s en -video’s als basis voor een verrijkte 3D-wereld
In het project brengt Hogeschool PXL heel wat van zijn VR-expertise binnen. De afgelopen jaren onderzocht de hogeschool de mogelijkheden om virtual reality te gebruiken in haar opleidingen. De hamvraag: hoe kunnen we ons – zonder ons te hoeven verplaatsen – met een VR-bril, in een 3D-wereld die ons helemaal omsluit, voorbereiden op taken binnen een nieuwe professionele omgeving?
Binnen de PXL-opleiding verpleegkunde stond een VR-operatiekamer centraal voor VR-leermodules, binnen de PXL-lerarenopleiding werd vertrokken van een in 360°-beelden opgenomen wiskundeles, die onder meer haar nut bewees voor lesobservaties.
Op basis van die cases werd een toolset ontwikkeld: Vivista. Die bestaat uit een video-editor voor de docent, een video-player voor de student, en een server. Aan de hand van de editor kunnen 360°-video’s verrijkt worden met interactiepunten waarachter zich extra informatie (foto, video, tekst, audio), een quiz of evaluatievragen bevinden.
Het is die Vivista-tool die momenteel in de Punch Powertrain-omgeving ingezet wordt. De volledige productiehal werd in 360° gefilmd en die beelden worden stelselmatig verrijkt met extra interactiepunten. Op die manier kan een werkplekstudent de werkplek niet alleen virtueel (met een 3D-bril) bezoeken, maar zich ook – door het bekijken van de verschillende VR-video’s – de nodige theoretische achtergrond aanleren in de juiste context. Zo kan de student al bij het eerste bezoek aan de werkplek bijna direct hands-on van start gaan met zijn taken.
Meer info?
Ilona Stouten (projectcoördinator) – ilona.stouten@pxl.be
Simon Verbeke (VR-onderzoeker) – simon.verbeke@pxl.be
Het onderwijsonderzoeksproject VR-leerfabriek loopt nog tot september 2020. Er staat al een vervolgproject in de steigers.
Vivista in uw bedrijf? Hebt u zelf interesse in de uitwerking van een nieuwe ‘use case’ – hetzij als eindgebruiker, hetzij als aanbieder van content – neem dan (volledig vrijblijvend) contact met ons op.
