Expo doorbreekt taboe op rouw en verlies

door Bert Willems
940 views
In Absence: een expo over rouw en verlies, van 20 april tot en met 11 mei 2023 in de MAD Gallery van Hogeschool PXL. Foto: Tania Mertens.

Ongewoon: dat is het minste wat je kan zeggen van ‘In Absence’, een nieuwe tentoonstelling in de MAD Gallery van PXL-MAD School of Arts, in samenwerking met uitvaartnetwerk Sereni. De expo wil de taboes doorbreken die nog steeds rusten op rouw en verlies.

Van 20 april tot en met 11 mei 2023 verzamelt de vrij toegankelijke expositie ‘In Absence’ honderden rouwobjecten, sieraden en kunstwerken van verschillende kunstenaars en musea. Drie weken lang vinden er in de expositieruimte ook verschillende evenementen plaats voor jong en oud: een tekenworkshop, panelgesprek, lezingen en een boekvoorstelling.

Over verlies moet je binnen je gezin en vriendenkring zonder taboes kunnen praten. Kunst en cultuur verlagen de drempel om dat te doen.

Filip Weyers – uitvaartplanner Sereni

Een pijnlijk verlies van een familielid, vriend of kennis. Niemand blijft ervan gespaard. En toch rust er nog een taboe op het rouwproces dat volgt na zo’n verlies. Met een tentoonstelling en evenementenprogramma van drie weken willen de PXL-MAD School of Arts en uitvaartplanner Sereni de terughoudendheid van de Vlaming om troost te zoeken de wereld uit helpen. Niet alleen bij volwassenen, maar ook bij kinderen.

Weyers: “We hebben in Vlaanderen al te vaak de neiging om te denken dat rouwen iets is wat je alleen moet doen. En we vergeten ook dat kinderen op een andere manier rouwen dan volwassenen. Onze maatschappij is er niet op gericht om lang bij een verlies stil te staan. We voelen de druk om snel over te gaan tot de orde van de dag, terwijl het juist helend kan werken om méér tijd te nemen. We willen met deze tentoonstelling, die best uniek is in ons land, gezinnen bewust laten stilstaan bij verdriet en hen inspiratie geven om het gesprek met elkaar aan te gaan.”

Foto: Tania Mertens.

Tientallen koffiekopjes

Wat de bezoekers kunnen verwachten? In de eerste plaats tientallen doordeweekse objecten die mensen doen denken aan een overleden dierbare. Denk aan: alledaagse koffiekopjes, een bidprentje, kledij, juwelen en andere voorwerpen die een overleden familielid vaak gebruikte. Daarnaast bevat de expositie verschillende werken van onderzoekers en docenten van PXL-MAD, gerenommeerde kunstenaars, onder wie Hans Op de Beeck, Berlinde De Bruyckere en Stefan Peters, en verschillende stukken van internationale musea als Tot Zover (Amsterdam) en Museum für Sepulkralkultur (Kassel).

Foto: Tania Mertens.

“De mens heeft zo’n 10 000 objecten die achterblijven als je sterft. In de eerste maanden en jaren hecht je enorm veel belang aan de objecten van de dierbaren die je verloren hebt. Nadien neem je er meer afstand van en kijk je met een meer poëtische blik naar het afscheid. Die combinatie hebben we ook in onze tentoonstelling en evenementen geïntegreerd. We leggen ook de link tussen rouwtradities uit het verleden en het heden. We willen hiermee mensen helpen om over verlies te spreken in een veilige omgeving. Voorwerpen kunnen de afwezigheid van een gestorven geliefde pijnlijk voelbaar maken, maar tegelijk die persoon terug oproepen. Je zal ongetwijfeld aangegrepen worden door de beelden en verhalen en de link leggen met gebeurtenissen in je eigen leven”, aldus Nadia Sels, gastdocente PXL en medecurator van de tentoonstelling.

Grootste archief nazivervolging

Naast de expositie in de MAD Gallery is van 17 april tot 4 mei ook #StolenMemory te zien op de campus. Deze internationaal reizende expocontainer van de Arolsen Archives is het grootste archief over nazivervolging ter wereld. Stolen Memory focust op persoonlijke bezittingen (juwelen, foto’s, horloges, enz.) van gedeporteerde concentratiekampgevangenen, die door de nazi’s geconfisqueerd werden en nog niet aan erfgenamen terugbezorgd konden worden. Daar probeert ook PXL-MAD verandering in te brengen, met o.a. een uitgebreid publieksprogramma met lezingen en debatten, een concert, een filmvertoning, en een kunstwedstrijd.

Drie weken lang evenementen rond rouwen en verlies

Behalve de tentoonstelling organiseren Sereni en PXL in de expositieruimte ook heel wat evenementen voor het brede publiek. Staan onder andere op het programma: een lezing over de rol van kunst bij ziekte en verlies, een bezoek van afscheidsfotografen, een boekvoorstelling en een tekenworkshop waarbij illustratoren live tekeningen maken om het verlies dat bezoekers in hun leven ervaren hebben op papier te zetten.

De tentoonstelling ‘In Absence’ en bijhorende evenementen vinden plaats van 20 april tot 11 mei in de nieuwe gebouwen van PXL-MAD in Hasselt en zijn elke dag vrij te bezoeken tussen 14 en 18 uur.

Het hele programma vind je op https://ontroerd.be/in-absence/

Bekijk ook de TVL-reportage over de tentoonstelling en/of lees het VRT NWS-artikel voor meer duiding.

Aanbevolen berichten