Kristof Notelaers blogt over digitale transformatie in de periode van Gen ZA, de generatie die het levenslicht zag rond 2010. Naar de bron van de stream ditmaal, met zijn derde en laatste artikel.
In het vorige artikel van deze blog sloten we af met de opkomst van de aandachtseconomie. Niet lang daarna heb ik tijdens een bezoekje aan onze Red Bull Gaming Hub een gesprek over livestreaming. In het gesprek komen break games aan bod: korte interactieve spelletjes die kijkers van een stream kunnen spelen terwijl de streamer even naar het toilet is. Een prachtvoorbeeld van The war for attention.
Later besef ik dat livestreaming niet op de tijdlijn staat waarmee ik eerder de overgang van Gen Z naar Gen A schetste. Een onderzoek naar de origin story van livestreaming dringt zich op. Natuurlijk kom ik smak in de Gen ZA-periode van 2006 tot 2012 terecht. Alles wijst naar 2011 als startpunt, met de oprichting van de Amerikaans livestreamingservice Twitch. Een bezoek aan Twitch.tv zuigt mijn aandacht op als een stofzuiger op steroïden. De ban wordt gebroken als ik meer lees over Justin Kan, één van de oprichters van Twitch.
In 2007 startte Justin met Lifecasting, een poging om zijn leven 24/7 live uit te zenden via een webcam op zijn pet. Het gebeurde allemaal via de website Justin.tv, die natuurlijk ook fungeerde als chatroom. Justin hield het experiment 8 maanden vol, tot praktische en persoonlijke problemen er een eind aan maakten. Justin.tv werd daarna opengesteld als platform voor iedereen, maar ook dat formaat werd geplaagd door uitdagingen in moderatie en copyright.
Plotseling maak ik de connectie met de chatrooms die ik als tiener eind jaren 90, begin jaren 2000 bezocht. Ik vind zelfs een artikel terug over de chatbox van radio Donna, waar het voor mij allemaal begon. Mijn indruk was dat iedereen uiteindelijk op platformen zoals MSN Messenger was terechtgekomen. Het verhaal van Justin.tv toont een andere evolutie, want er komt een vervolg.
De reddende engel voor Justin.tv is de populariteit van hun gaming- en Esports-streams. In 2011 besluiten de oprichters van Justin.tv om de populaire gamingstreams als een spin-off uit te bouwen onder de naam Twitch.tv. Een naam die verwijst naar snelle reacties in twitch gameplay en zo ook symbool staat voor de real-time interactie tussen de streamer en zijn publiek. In 2014 wordt Justin.tv helemaal omgedoopt tot Twitch Interactive en datzelfde jaar koopt Amazon het hele verhaal voor 970 miljoen dollar.
Onder de vleugels van Amazon is Twitch groot geworden. In 2024 werd er op Twitch meer dan 20 miljard uur content geconsumeerd, goed voor een geschatte omzet van 1,8 miljard dollar. Allemaal te danken aan 240 miljoen unieke maandelijkse kijkers en 7,3 miljoen unieke maandelijkse ‘content creators’. Ondanks deze duizelingwekkende cijfers is Twitch nog steeds op zoek naar een manier om winstgevend te worden.
Winst genereren zal er voor Twitch niet makkelijker op worden met de groeiende concurrentie van YouTube. Waar Twitch geboren is vanuit Lifecasting, probeert YouTube real-time interactie toe te voegen aan zijn basis van video-on-demand. In het video-aanbod van YouTube ontstond tijdens de Gen ZA-periode immers ook een nieuwe trend. Namelijk het reactiegenre: mensen die zichzelf filmen terwijl ze ‘voor de eerste keer’ reageren op media zoals muziek, filmtrailers of virale video’s.
Menig lezer zal nu met zijn ogen draaien,, maar ik ontsnap er niet meer aan. Het YouTube-algoritme is erachter gekomen dat ik een zwak heb voor Reactors die naar epische momenten uit series of films kijken. Darth Vader die aan het einde van Rogue One opduikt in de donkere gang, Hodor die zichzelf opoffert in Game of Thrones, of de vingerknip van Thanos in Avengers End Game. Je kan er allemaal reactievideo’s van terugvinden en ik heb ze allemaal gezien.
Mijn voorbeelden staan bol van de nostalgie, maar zo’n reactievideo speelt vooral ook in op sociale validatie en emotionele besmettelijkheid. Iets dat de Fine brothers goed beseft moeten hebben toen ze in 2010 Kids React lanceerden op YouTube. Met dit kanaal vormden ze de basis voor het reactiegenre, snel gevolgd door Teens React, Elderly React en natuurlijk YouTubers React.
Een slimme assistent fluistert me in dat de populariteit van reactievideo’s mogelijk een boost kreeg door een aanpassing van het YouTube-algoritme in 2012. YouTube voerde toen een strijd tegen misleidende thumbnails en wijzigde het algoritme om de voorkeur te geven aan video’s met het meeste kijktijd in de plaats van video’s met het meeste aantal clicks. Een wijziging die langere opnames in een mum van tijd naar de top van de aanbevelingen schoot.
Onder die langere filmpjes waren er op YouTube ook veel opnames van gamers die onder het motto Let’s play volledige game-sessies opnamen. Als bewijs kom ik een heerlijke video tegen die netjes argumenteert dat de wijziging van het YouTube-algoritme in 2012 het spel Minecraft op de kaart heeft gezet. Vandaag gebeuren de Let’s play-sessies meestal live, waarna een opgepoetste versie van de opname beschikbaar komt.
Nu we terug bij gaming zijn aanbeland, is de cirkel voor mij rond. De kracht van AI-algoritmes zoals dat van YouTube presenteert zich subtiel als toekomstig onderwerp. Hopelijk passeert een volgend artikel ooit in jullie feed.
Contact: kristof.notelaers@pxl.be
Lees ook:
De 4 P’s zijn dood. Lang leve de 4 P’s!
