Virtual reality staat niet zomaar synoniem voor fun, games en entertainment. Hogeschool PXL onderzoekt hoe je met 360°-video’s het onderwijs kan innoveren en hoe de technologie nieuwe manieren van training mogelijk maakt.
Virtueel leren
Steeds meer mensen hebben een headset om virtual reality (VR) te beleven en starten met het ontdekken van 3D-games en 360°-video’s. Doordat die games of video’s via een VR-headset bekeken worden, spreken we van een ‘immersieve’ ervaring, waarbij je afgesloten wordt van de buitenwereld en helemaal ondergedompeld wordt in de virtuele wereld. Naast deze game-toepassingen, zien we ook VR-toepassingen binnen andere domeinen, gaande van gezondheidszorg over bouw, risicomanagement en toerisme tot VR-toepassingen met een educatieve inslag.
De opkomst van VR-toepassingen binnen het onderwijs raakte onze nieuwsgierigheid en was de aanleiding voor een VR-project. Binnen Hogeschool PXL werd een tweejarig project opgestart dat op zoek gaat naar de voordelen van de VR-technologie voor het onderwijs. Het onderzoek wordt uitgevoerd door Anne Appeltans (onderwijskundige) en Simon Verbeke (developer).
“Binnen het expertisecentrum PXL Onderwijsinnovatie verkennen we steevast de mogelijkheden van nieuwe technologieën binnen het onderwijs”, aldus Anne Appeltans. “Enkele voorbeelden: het gebruik van tablets in de onderwijspraktijk en het inzetten van learning analytics. Aangezien VR ook een opkomende technologie is, waren we nieuwsgierig en wilden we de mogelijkheden ervan binnen het onderwijs nader onderzoeken.”
Na gesprekken met verschillende PXL-lectoren werd ervoor gekozen om VR-lespakketten uit te werken voor drie domeinen: gezondheidszorg, bouw en onderwijs.
De 360°-video’s geven je een volledig zicht, waardoor je het gevoel krijgt dat je er écht bij bent.
Verrijkte video’s
“In de concrete uitwerking kozen we ervoor om 360°-video’s te maken met toegevoegde verrijkingen”, zegt Simon Verbeke. “De 360°-video’s geven je een volledig zicht, waardoor je het gevoel krijgt dat je er écht bij bent. Doordat we VR-brillen gebruiken is het makkelijk om rond te kijken en te focussen op verschillende delen van de video. De video’s zullen verrijkt worden door interactiepunten toe te voegen. Dat kan gaan over afbeeldingen, tekst en nieuwe video’s, maar evengoed om bepaalde gebieden die aangeduid worden of een quiz. De lijst met mogelijkheden kan steeds uitgebreid worden.”
Een concreet voorbeeld: studenten verpleegkunde oefenen aan de hand van VR-video’s hoe ze bij echte patiënten een diagnose moeten stellen. Of studenten van de lerarenopleiding observeren lessen in virtual reality. “De studenten kunnen virtuele observaties doen in echte klassen, zonder dat ze fysiek naar die klas moeten gaan”, licht Anne Appeltans toe. “Omdat het een 360°-video is, kunnen studenten rondkijken in de klas en zowel de leerkracht als de reacties van de leerlingen zien. Een aanzienlijke efficiëntiewinst want momenteel bezoeken alle studenten uit de lerarenopleiding verschillende scholen voor observatiestages.”
Headsets én smartphones
Een volgende stap in het project is om een systeem te ontwikkelen dat het verrijken van 360°- video’s en afbeeldingen mogelijk maakt, en dat gebruikt kan worden binnen de pilots. “Naast de technische ontwikkelingen zullen we ook de didactische scenario’s van de verschillende pilots klaarstomen”, aldus Appeltans. “Onze technologische keuze maakt het mogelijk om vrij snel nieuwe VR-lespakketten te maken.”
De VR-toestellen die momenteel op de markt zijn, kunnen zeer overtuigende virtuele werelden aanreiken. Je kan een goede headset gebruiken, bijvoorbeeld een Oculus Rift, maar die is zowel duur als weinig wendbaar, aangezien hij via kabels verbonden is met een computer. Maar er zijn ook goedkopere en flexibelere alternatieven.
“De bedoeling is om een systeem te maken dat zowel op dure VR-headsets werkt als op smartphones, aangezien veel studenten over een smartphone beschikken”, aldus Simon Verbeke. De kwaliteit mag dan wel wat minder zijn, maar zolang een telefoon een 4K-display heeft, blijft het resultaat zeer behoorlijk. “Scholen kunnen ook een klaslokaal inrichten met een aantal toestellen, voor studenten die niet over een passende smartphone beschikken.”
Toekomst
Hoewel het project momenteel de focus legt op studenten in het hoger onderwijs, is het mogelijk dat het ook breder inzetbaar is. “Het is mogelijk dat we ook gaan nadenken hoe we VR kunnen inzetten binnen het lager en secundair onderwijs”, zegt Anne Appeltans. “Die mogelijkheden kunnen verder onderzocht worden binnen de lerarenopleiding, of kunnen goede pistes vormen voor vervolgonderzoek.”
Meer info? anne.appeltans@pxl.be / +32 11 77 56 17
Dit artikel is gebaseerd op een eerder (Engelstalig) Flanders Today-artikel van Ian Mundell (gepubliceerd op 9 maart 2017).
Lees ook: Vijf domeinen waarin virtual reality het verschil kan maken
