Levensgoeroe, therapeut of life coach: om het even wie kan zichzelf die titel aanmeten. In de afgelopen jaren is het aanbod geëxplodeerd tot een lucratieve vrije markt. Het is niet langer acceptabel dat mensen zonder degelijke opleiding zichzelf als deskundigen kunnen presenteren.
Stel je volgend scenario voor: je voelt je al een tijd niet zo lekker in je vel. Het opbod aan tegenslagen krijgt het gezelschap van een flinke burn-out. Bovendien heeft je partner besloten dat het juiste moment is aangebroken om over jullie toekomst te praten. Je besluit hulp te zoeken bij een coach, iemand die je via een zoekopdracht op het wereldwijde web werd voorgesteld. Je stapt de sfeervolle gespreksruimte binnen, en voor je het weet, zit je tegenover een zelfverklaarde levensgoeroe die je vertelt dat je problemen zullen verdwijnen als je elke ochtend een uur lang tegen een boom praat.
Fictie? Helaas niet, zoals onder meer blijkt uit de bij momenten hilarische, maar vooral trieste ervaringen van de Factcheckers uit het gelijknamige VRT-programma. In de afgelopen jaren is het aanbod van coaches, counselors en therapeuten geëxplodeerd tot een lucratieve vrije markt. Iedereen met een paar weekendcursussen achter de kiezen kan zich vandaag levenscoach of therapeut noemen, en dit leidt tot situaties die variëren van hilarisch tot ronduit gevaarlijk. Wat we echter nodig hebben, is een serieuze aandacht voor de kwaliteit van de professionals in de geestelijke gezondheidszorg.
De casus van de boomfluisteraar gaat misschien wat ver, maar mijn punt is duidelijk: er is een dringende behoefte aan erkenning en regulering van titels. Het is niet langer acceptabel dat mensen zonder degelijke opleiding zichzelf als deskundigen kunnen presenteren. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat kwalitatieve interventies in de geestelijke gezondheidszorg significant betere resultaten opleveren voor cliënten. Het is dus cruciaal dat we de kwaliteit van opleidingen waarborgen en versterken om zo de kwaliteit van de geleverde zorg te garanderen. Ook psychologisch consulenten hebben een rol te spelen in de geestelijke gezondheidszorg, bijvoorbeeld als preventiedeskundige, psychodiagnostisch medewerker of counselor.
Een ander belangrijk aspect is de ontwikkeling van slagkrachtige en professionele netwerken en groepspraktijken. Dit maakt het niet alleen makkelijker voor hulpzoekers om snel en professioneel geholpen te worden, maar biedt daarenboven een ondersteunende omgeving voor de professionals zelf. Samenwerking en voortdurende professionele ontwikkeling binnen deze netwerken kunnen de kwaliteit van de zorg aanzienlijk verbeteren. Stel je voor dat je, in plaats van bij een boomfluisteraar, terechtkomt in een groepspraktijk waar een team van erkende en goed opgeleide professionals en ervaringswerkers klaarstaat om je te helpen. Zij hebben niet alleen de juiste papieren, maar ook een professionaliseringstraject en een netwerk van collega’s om op terug te vallen. De kans op effectieve en professionele hulp stijgt aanzienlijk.
De bij momenten hilarische maar vooral de zorgwekkende realiteit van de huidige situatie in de geestelijke gezondheidszorg moet ons wakker schudden. Het is tijd dat we de wildgroei van titels zoals coach en therapeut op z’n minst reguleren en erkennen, en dat we verder investeren in kwaliteitsvolle opleidingen, ervaringswerkers en sterke professionele netwerken. Dit is niet alleen een kans, maar een noodzaak voor de toekomst van de geestelijke gezondheidszorg. Zo kunnen we ervoor zorgen dat hulpzoekers de professionele en effectieve hulp krijgen die ze verdienen, zonder dat ze eerst tegen bomen hoeven te praten.
Dit opiniestuk verscheen eerder in Het Belang van Limburg.
Contact: filip.giraldo@pxl.be
