Blockchain zag een 10-tal jaar geleden het levenslicht als de technologie achter de virtuele munt bitcoin. Sindsdien zien bedrijven en overheden in dat de technologie ook breder toepasbaar is. Het Blockchain Lab van PXL onderzocht het blockchainlandschap in Vlaanderen en Brussel. Vijf conclusies…
Blockchain: net zoals je een voetbaltrainer niet moet vragen buitenspel uit te leggen aan een voetballeek, moeten we de eerste financieel of IT-expert nog tegenkomen die blockchaintechnologie binnen de minuut weet uit te leggen aan het grote publiek. En toch heeft blockchain de afgelopen jaren heel wat stof doen opwaaien. De technologie heeft een stevige impact op hoe onder meer financiële transacties de laatste jaren verlopen.
In een notendop: bij blockchain verloopt een transactie of overdracht van gegevens niet langer op een klassieke manier van persoon A naar persoon B, met één centrale (derde) partij die dat verifieert. Nee, in plaats daarvan zit de ‘macht’ bij een gedecentraliseerd netwerk waarop verschillende partijen tegelijkertijd transacties en data verifiëren en opslaan. Voordeel? Sneller, efficiënter, goedkoper én betrouwbaar.
De technologie was belangrijk bij de opkomst van de bitcoin, maar intussen zijn we tien jaar verder, een eeuwigheid in de wereld van IT en technologie. Voldoende reden voor Hogeschool PXL om – in het kader van het Blockchain Lab (een samenwerking tussen Agoria, Corda Campus en Hogeschool PXL, n.v.d.r.) – en in nauwe samenwerking met blockchainexpert Raf Ganseman (CGI) een stand van zaken op te maken.
Hoe ziet het blockchainlandschap in Vlaanderen en Brussel eruit? Om op die vraag een bevredigend antwoord te vinden, werd in oktober en november 2018 een open en brede enquête verspreid. Een enquête waarvan de resultaten leiden tot vijf interessante vaststellingen.
1. Blockchain leeft in Vlaanderen en Brussel: 68 projecten geïdentificeerd.
De eerste vaststelling: blockchain leeft in Vlaanderen en Brussel. In het onderzoek werden 68 (min of meer) concrete projecten geïdentificeerd. Een gelijkaardig en recent onderzoek in Nederland waarover De Volkskrant onlangs berichtte, identificeerde 66 projecten. Vlaanderen en Brussel moeten dus duidelijk niet onderdoen voor de noorderburen.
2. De meerderheid van de projecten zit in de studie- of proof-of-conceptfase.
Tweede vaststelling: de meeste projecten zijn nog niet ‘volwassen’. Hooguit 15% van de projecten zit in de productiefase; de rest zit nog in de studie- of proof-of-conceptfase of wordt in het beste geval als pilot uitgetest. In Nederland vergelijkbare cijfers trouwens: ook daar zit slechts 15% van de projecten in de productiefase.
3. Blockchain is vaak een ‘staatszaak’: meer dan een derde via overheid of regulerende instantie.
Een derde, nogal opmerkelijke vaststelling: overheden en regulerende instanties – en dan met voorsprong de Vlaamse overheid en Digipolis/Stad Antwerpen – zijn in Vlaanderen een actieve speler in het blockchainlandschap, met een aanwezigheid in 38% van de geïdentificeerde projecten.
Oorspronkelijk was blockchaintechnologie erop gericht de derde partij (bv. een noodzakelijke, betrouwbare tussenpersoon) bij een transactie overbodig te maken, met een focus op een decentrale bottom-upaanpak in een peer-to-peeromgeving. De laatste jaren is echter duidelijk geworden dat een decentrale oplossing ook onderhevig is aan regulering, en bijgevolg ook baat kan hebben bij een samenwerking met overheden en instanties.
De overheden of regulatoren nemen op drie niveaus deel aan de projecten: als initiatiefnemer (Digipolis, Agentschap Informatie Vlaanderen), als geldschieter (Agentschap Innoveren & Ondernemen) of als adviseur (Nationale Bank van België, Europese Centrale Bank).
4. De financiële en de publieke sector zijn het meest actief, maar alle sectoren zijn ermee bezig.
Vierde vaststelling: de financiële en de publieke sector zijn met respectievelijk 30% en 22% de meest actieve sectoren in het blockchain-ecosysteem. Van de projecten die al in productie zijn, behoort zelfs de helft tot de financiële sector. Daarbij heeft KBC Bank & Verzekering een voorsprong op de rest van het peloton.
Los van de financiële en de publieke sector is er ook veel activiteit in de mobiliteits- en logistieke sector (13%), de technologische sector (9%) en human resources (9%).
5. De meest gebruikte platformen zijn Ethereum en Hyperledger Fabric
Vijfde en laatste vaststelling: bij de platformen steken Ethereum en Hyperledger Fabric er momenteel bovenuit. Het blijft uiteraard een momentopname, maar die twee platformen zijn samen goed voor 68%, een trend die zich doorzet naar de projecten die in al in productie- of pilotfase zitten, waar dit aandeel zelfs toeneemt tot 86%.
Tot zover de belangrijkste conclusies uit het gevoerde onderzoek. Blockchain lééft in Vlaanderen en Brussel, zoveel is zeker. Net zo zeker als dat ons Blockchain Lab de evoluties in het blockchainlandschap op de voet zal blijven volgen. Wie het volledige rapport wil doorlezen, kan dat hier downloaden.
Auteurs:
Francis Vos, departementshoofd PXL-IT / francis.vos@pxl.be
Servaas Tilkin, onderzoeker PXL Smart ICT / servaas.tilkin@pxl.be
Tom Schuyten, blockchainonderzoeker en lector PXL-IT / tom.schuyten@pxl.be
Raf Ganseman, Director Consulting & Blockchain Lead CGI / raf.ganseman@cgi.com
Lees naar aanleiding van dit onderzoek ook:
Blockchain is staatszaak in België (De Tijd)
Financiële sector is voortrekker in blockchainprojecten (Datanews)
België geen blockchainachterloper (Computable)
