Menselijkheid onderscheidt de zorgsector en die menselijkheid mag nooit verloren gaan ten koste van tijd en geld. Het is broodnodig dat er geld en tijd vrijkomt om in te kunnen zetten op meer dan alleen de medische handeling, op zorgen voor dat buisje bloed.
Milo, 7 jaar, ligt op de onderzoekstafel in het ziekenhuis. Lijkbleek, klam voorhoofd, en angstige ogen. Moeder staat er onwennig bij. “Neen, ik wil dit niet”, fluistert hij. “Ik ben bang. Niet zo’n prik als de vorige keer.” “Mevrouw, klemt u zijn benen maar vast, dan kan ik bloed prikken”, spreekt de haastige arts. Milo bevriest.
PIjngeheugen
Een medische ingreep zoals een prik kan voor veel kinderen stressvol zijn: de onzekerheid over wat er gaat gebeuren, de vreemde omgeving en de soms enge medische apparatuur. Hoewel sommige kinderen met vertrouwen het ziekenhuis verlaten na een geruststellende ervaring, gaat het ook vaak mis, met geklemde vuistjes en angstige blikken als resultaat. Te veel onderzoeken hebben al uitgewezen dat kinderen echt niet beter worden in het verdragen van pijnlijke ingrepen. Hun pijngeheugen wordt enkel maar opnieuw aangesproken, ze worden net gevoeliger voor toekomstige pijn en kunnen angsten ontwikkelen die ze tot ver in hun volwassenheid kunnen meedragen. Met uitzondering van acute ingrepen is dwang schadelijk en nagenoeg nooit in het belang van het kind.
Trauma
Daarbij loert de kans op trauma tegenwoordig veel meer om de hoek. Doordat er steeds meer op preventie wordt ingezet, worden jonge kinderen nu vaker dan vroeger blootgesteld aan medische procedures. We hebben er dus alle belang bij om een zorgomgeving te creëren die gericht is op het minimaliseren van stress en het bevorderen van comfort zodat traumatische effecten voorkomen worden.
Comfortzorg
Het kan en het bestaat. Comfortzorg. Een aanpak die vertrouwen geeft aan kinderen om hen zo goed mogelijk te begeleiden tijdens een medische handeling. Goede informatie, met een juiste voorbereiding met de juiste woorden. Het kind bij één van de ouders op de schoot laten zitten en afleiding. Het vereist een aanpak die op korte termijn comfort tijdens en succes van een handeling beoogt en op lange termijn een behoud van vertrouwen in de zorg.
Zorgopleidingen moeten daar dan wel ruimte voor maken in curricula. De focus ligt nu vaak op de pure handeling, op het trekken van dat buisje bloed. Terwijl de focus ook zou moeten liggen op het leren ontwikkelen van vertrouwen en comfort bij patiënten, op een manier die minstens even belangrijk wordt als de medische verrichting zelf.
Comfortzorg aanbieden vergt training voor zorgverleners en een andere aanpak binnen de zorgorganisatie. En wat is daarvoor nodig? Tijd en die valt in onze prestatiegeneeskunde moeilijk te rapen, en middelen, terwijl de gezondheidszorg alleen maar moet besparen. Menselijkheid vormt het kloppend hart van de gezondheidszorg. Het is de menselijkheid die de zorgsector onderscheidt, én die nooit verloren mag gaan ten koste van tijd en geld. En als het een troost mag zijn: trauma’s vermijden zal uiteindelijk altijd kostenbesparend werken.
Contact: ine.achten@pxl.be
Dit opiniestuk verscheen eerder al in Het Belang van Limburg.
